۴ شهریور ۱۳۹۷ نویسنده : ادمین سایت

مصاحبه با تعمیرکار ساعت جوان علی سعادت پور

علی سعادت پور یکی از مطرح ترین تعمیرکاران ساعت در ایران است که اکنون خدمات پس از فروش چندین کمپانی وارد کننده و فروشگاه های معتبر در سراسر ایران را به عهده دارد. می شنویم از زبان ایشان که چطور به این موفقیت در مدت زمان کوتاه رسیده اند.

مصاحبه کامل با یکی از تعمیرکاران ساعت خبره کشورمان ایران، که طی چند دهه فعالیت توانسته است، که قدم بسی بزرگ در صنف تعمیرکاران ساعت بردارد.

لطفاً خودتون را معرفی کنید؟

من علی سعادت پور متولد ۱۳۵۷ در  شمیران هستم. سال ها پیش پدربزرگ من طبقه سوم پاساژ قیصریه مغازه فروش ساعت و لوازم ساعت داشتند که چند سال پیش از دنیا رفتند. پدر و عموی بنده نیز به دنبال شغل پدری در صنف ساعت فعالیت داشتند به طوریکه جالب است بدانید جزو اولین کسانی بودند که ساعتهای سری اول سواچ و کاسیو جیشاک و کوارتز هنگ کنگی را در دهه شصت وارد  می کردند که الان ساعتهای هنگ کنگی و چینی را های کپی یا فیک می نامند، پس از پایان جنگ و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ قیمت دلار به شدت سقوط کرد که آن زمان بسیاری از تجار دچار ضرر جدی شدند که پدر من نیز از این موضوع مستثنی نبودند. این اتفاق موجب شد پدرم به طور کل از صنف ساعت خارج شوند. عموی من برعکس پدرم در صنف ساعت ماند ولی به تعمیرات ساعت در مغازه خود در پاساژ قیصریه ادامه دادند. من از کودکی همراه پدرم به بازار میرفتم. در آن زمان در مغازه تعمیرکار داشتند و من از نزدیک کار تعمیرات را می دیدم و همیشه این در ذهنم بود که تجار به تعمیرکاران نیاز دارند. به کار فنی علاقه مند بودم و  از دبیرستان شروع به گذراندن دوره های مختلف فنی کردم.  سپس به سربازی رفتم.  تا اینکه حدود سال ۱۳۷۹ بنا به پیشنهاد عمو دنبال یادگیری تعمیرات ساعت رفتم تا در کنارش در مغازه مشغول به کار شوم. به همین علت به دنبال یادگیری تعمیرات ساعت  به اتحادیه مراجعه کردم که آن زمان صف انتظار برای شروع کلاس به علت کم بودن متقاضی حداقل یکسال طول می کشید. من تصمیم گرفتم که استاد مربوطه را خودم بیابم و به صورت مستقیم با او وارد مذاکره شوم و از او بیاموزم. آقای محمد ساعتچی آن زمان دبیر آموزش تعمیرات ساعت اتحادیه بودند ایشان را من یافتم و در خدمت ایشان بصورت خصوصی مشغول به یادگیری تعمیرات شدم.

توضیح اینکه: جناب آقای ساعتچی یکی از پیشکسوتان اصیل تعمیرات ساعت در ایران هستند که ساعت شمس العماره و مدرسه مطهری را راه انداختند و از آخرین ابداع ایشان به ساعت دیواری هگمتانه می توانیم اشاره بکنیم که ساعت عمومی الکترومکانیکی ثانیه دار می باشد.

کار آموزش را با ایشان آغاز کردم و چند وقتی در مغازه عمو مشغول به کار شدم اما شلوغی بازار و عدم امکانِ داشتن مکان مجزا مانند دفتر کار برایم سخت شد. تا اینکه بنا به چرخش روزگار به امریکا رفتم و طی مدتی که آنجا بودم تصمیم گرفتم با گذراندن دوره آموزشی ساعت سازی در یکی از کالج های معتبر به رشد فنی خودم کمک کنم. بعد از بازگشت به ایران، حدود ۳ سال در شرکت یکی از واردکنندهای ساعت مشغول به کار شدم، در اون مدت توانستم با سرو سامان دادن به تعمیرگاه، خودم را به عنوان کسی که استانداردی برای کار دارد را معرفی کنم. همیشه ایده افتتاح یک مرکز خدمات پس فروش را در ذهن داشتم، تا اینکه در این زمان یکی از دوستان به من پیشنهاد سرمایه گذاری و راه اندازی مرکز را داد و  شروع به کار کردیم. الان حدود ۱۰ سالی است که به صورت مستقل با برند <دقت زمان تهران> مشغول خدمات پس از فروش شرکتها، تعمیرات ساعت و آموزش حرفه ایی تعمیرات ساعت هستم.

توضیح اینکه: منظور از مستقل این است که ما هیچ برندی از ساعت را وارد نمی کنیم و صرفا  بصورت حرفه ایی فقط به تعمیرات مشغول هستیم. 

سوال اول ما این است که متاسفانه در ایران به تعمیرکار ساعت با اینکه حتی تجارب بالایی در این زمینه دارند بهای پایینی داده می شود. علت چیست؟

علت اصلی این است که همکاران من، تعمیرکاران ساعت، برای خود ارزش قایل نیستند.

علت دوم اینکه:

بعد از انقلاب ارتباطات شرکتهای خارجی با ایران حدود ۱۵ تا ۲۰ سال قطع بود. این اتفاق پرورش تعمیرکار ساعت و ساعت ساز جدید را قطع کرد و کسانی که کار را بلد بودند به هیچ عنوان علاقه ای جهت آموزش به دیگران را نداشتند. بنا بر این تعداد جوانان علاقه مند کم شد و استادان یا بازنشسته یا مرحوم شدند.

علت سوم اینکه:

 مصادف با دهه ۸۰ میلادی صنعت ساعت دنیا، رو به استفاده از ساعت کوارتز رفت و بنا براین ساعت های ارزنده زیاد وجود نداشت و ساعتها صرفا کوارتز معمولی با موتورهایی مثل MIYOTA2035 یا موتور Epson Y121  بود بازار اشباه شده بود از ساعتهای کوارتز که با قیمت ارزانی می شد تهیه کرد. بازار ایران هم مستثنی نبود و عوام جامعه ساعت سیکو ۵ را می شناختند و برندها اینقدر تنوعی نداشتند و فقط سیکو، سیتیزن بیشتر مصرف داشت. ساعت های امگا، رولکس و پتک فیلیپ را هم در زمان قبل از انقلاب درباری ها داشتند و طبقه بالای جامعه که در اون زمان عده اندکی بودند. قبل از انقلاب میزان اجرت نسبت به ساعت یک مبلغ مشخصی داشت ولی به مرور زمان  و با عرضه  ساعت های ارزان  ارزش این حرفه از بین رفت. این موضوع در خود سوئیس هم اتفاق افتاد فقط چون در آنجا ساخت ساعت مطرح بود این علم ماند.

 علت چهارم اینکه:

 در هسته اصلی مدیریت اتحادیه هیچگاه از تعمیرکاران استفاده نشد و همیشه تجار تصمیم ساز بودند و بنا به همین موضوع اجرت ساعت ها با نسبت بسیار کمتری افزایش یافت. 

امروزه شما برای انجام دادن یک سرویس ساعت قیمت های بسیار متنوعی را می بینید و متاسفانه تعمیر کاران برای اول خودشان دوم هنرشان هیچ ارزشی قائل نیستند و حاضر هستند تا با یک دهم قیمت اجرت، یک ساعت را تعمیر نمایند. اولین و آخرین انتقاد من به خود تعمیرکاران است. در شرکتها و مغازه ها تا چند سال گذشته شاهد این بودیم که بدترین مکان های دفتر یا فروشگاه را به تعمیرکاران اختصاص می دادند و این از شان یک تعمیرکار ساعت می کاهید ولی متاسفانه تعمیرکاران به این موضوع معترض نبودند. الان اوضاع کمی بهتر شده و مغازه داران و شرکتها نسبت امور خدمات پس از فروش کالاهای خود کمی بیشتر از قبل اهمیت می دهند ولی هنوز بسیار جای کار دارد. من در زندگی خودم پیش آمده است که قبل از افتتاح دقت زمان تهران  یک مقطعی  منزل نشین شدم ولی هیچ گاه خودم را راضی به رفتن و کار کردن در این شرایط نکرده ام چرا که هیچ وقت نخواستم از شان و هنری که دارم بکاهم. این موجب شد که اکنون دفتر مستقل خدمات را افتتاح کنم و قدم های موفقیت را به صورت پلکانی طی کنم.

یک مثال برای شما می زنم، برای یک تعویض باتری ساده مراحلی باید انجام شود: باید اول درب پشت قاب ساعت را کاملا تمیز کرد و درب ساعت را باز کرد، باطری را از جا درآورد، باطری را باید تست کرد که واقعا مشکل از باطری است یا خیر، باطری جدید را تست و جایگزین کرد، واشر درب پشت باید چک شود، گریس جهت ضدآبی ساعت باید به مقدار مناسب زده شود، درب پشت ساعت بسته شود و کل این پروسه با دستگاه تست ضد آب تست گردد. این پروسه کامل یک تعویض باطری ساده بود که حداقل حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان می برد. بنا به محدودیت زمان هشت ساعته کار روزانه شما بفرمائید این ده تا پانزده دقیقه چقدر ارزش زمانی دارد؟ ولی بارها من دیدم همکاران تعمیرکار به درستی عمل نکردند و اتصال باطری آن را در حین تعویض باطری یا شکستند و یا گم کردند. پس برای یک تعویض باطری به نظر شخص من حداقل ۲ سال باید تجربه داشت. حال شما یک فرد متخصص کامل تعمیرات را در نظر داشته باشید با این همه دردسر در یادگیری و تجربه و تخصص از یک طرف و این همه فشار روی گردن، چشم و بدن تا یک ساعت را تعمیر نماید و در پایان هر ماه ۲میلیون دریافت نماید این نهایت بی انصافی و بی عدالتی است. الان به طور مثال یک کارگر ساده ماهی ۲ میلیون دریافتی دارد و با تعمیرکار خبره تفاوتی ندارد.

الان از یک منظر دیگر به کار تعمیرات نگاه بندازیم یک تعمیرکار حرفه ای نیاز به لوازم خوب دارد. الان شما اگر یک ست کامل لوازم کار خوب با کیفیت سوئيسی را بخرید باید حدود ۱۰ هزار دلار هزینه کنید. حالا مجدد آیا به نظر شما منطقی است که با این همه سرمایه شخصی حاضر باشد با این نرخ اجرت های اعلامی اتحادیه کار کند؟

من سالهاست که کلاس آموزش خصوصی دارم و خیلی دانش پذیر پرورش دادم که بسیار موفق هستند. حال اگر من در آموزش کوتاهی انجام دهم شاگرد من نیز دو برابر این کوتاهی را در کار انجام می دهد، همیشه فرهنگ از بالا به پایین منتقل می شود. درس اولی که به هنرجو می دهم این است که شان و منزلت خودش را حفظ کند و برای کاری که انجام می دهی ارزش قایل باشد، شغل تعمیرکار ساعت در کشورهای پیشرفته جزو ده شغل با کلاس و پول ساز است ولی در ایران متاسفانه اینطور نیست. 

نرخ اعلامی اتحادیه بابت انجام خدمات ساعت با آن چیزی که در بازار است متفاوت است. چرا؟

یکی از مشکلات صنف ساعت عدم آگاهی دادن به مصرف کنندگان است. تعمیرکاران باید در شرایطی کار کنند که مشتری بتواند میز کارش را بصورت کاملا باز مشاهده کند و پروسه تعمیرات را ببیند. مصرف کننده نمی داند که یک تعمیرکار ساعت برای یک تعویض باطری چه کارهایی انجام می دهد تا بماند سرویس موتور. این اتفاق موجب می شود که مصرف کننده زحمت کار را از نزدیک نبیند. شما برای یک تعمیر خودرو، ماشین را به مکانیکی می برید زحمت تعمیرکار را از نزدیک مشاهده می کنید کارهای اصلی را تراشکار و آهنگر انجام میدهد و علاوه بر دادن پول اجرت و قطعه به او حتی پولی اضافه تر هم می دهید. درتعمیرات ساعت تمام کارهایی که یک تراشکار روی موتور ماشین انجام میدهد را ما انجام می دهیم اما چون بطور عمومی تعمیرات دیده نشده است هیچ فرضی از این قضیه برای مشتری وجود ندارد.

نرخ تعویض باطری چرا اینقدر متغیر است با اینکه باطری ها تقریبا در یک رنج قیمت هستند.

معمولا برای اجرت تعویض باطری باید یک بازه ای مشخص شود. در ایران مفهوم اجرت به درستی جا نیافتاده است. یک هزینه تعویض باطری شامل قیمت باتری، قیمت تست و تعویض واشر در صورت نیاز،‌ گریس کاری به علاوه اجرت تعویض تعمیرکار که کلیه این موارد در نرخ تعویض باطری لحاظ شده است. ۱۰ سال پیش در آمریکا اجرت تعویض باطری ۲۰ دلار بود که با نرخ دلار امروزی حدود ۲۰۰ هزار تومان است و تازه با این تفاوت که باطری را مشتری از مغازه روبرو تهیه می کرد و من فقط تعویض می کردم. درواقع کل پول دریافتی بابت اجرت تعویض باطری بود. در ایران برعکس اگر من به مشتری بگویم که یک تعویض باطری فقط پول اجرت را باید بگیرم و خود باطری را شما تهیه کنید آن زمان مشتری نمی پذیرد چون عادت دادیم در این صنف که تعویض باطری را با نرخ هایی که شامل اجرت و کل لوازم استفاده شده است اعلام نماییم. اگر صادقانه هم الان به مشتری بگوییم که پول باطری شما به طور مثال ۵ هزار تومان است و ما بقی آن اجرت ان است مشتری با شما در اجرت چانه می زند درست نیست و موجب می شود که هر شخصی با دروغ نرخ های پرتی از تعویض باطری اعلام کنند. 

موتورهای ژاپنی با سوئیسی چقدر با هم تفاوت دارند؟

برای پاسخ به این سوال باید به چندین دهه قبل برگردیم. بحث کوارتز کردن موتورهای ساعت از ابتدا از سوئیس آغاز شد. به طوریکه شخصی به جای قوطی فنر ساعت، باطری جایگذاری کرد. در سوئیس چون هیچ بهایی بابت ساعت های کوارتز داده نمی شد و همه ساعت ها مکانیکی بودند به همین علت این فرد این علم را به ژاپن برد و ژاپنی ها روی این موضوع بسیار کار کردند و در این زمینه بسیار پیشرفت های چشمگیری صورت گرفت و برندهایی مانند سیکو، کاسیو ایجاد شدند. این برندهای ژاپنی در دهه ۸۰ میلادی صنعت ساعت سازی سوئیس را به مرز برشکستگی رساندند تا اینکه شخصی به نام هایاک برند سواچ را ایجاد کرد و صنعت ساعت سوئیسی را در دهه ۸۰ میلادی نجات داد.

چندین شرکت سازنده موتور در جهان داریم که شامل   ETA , ISA , RONDA , MIYOTA , EPSON و بسیاری اسم های دیگر که متشکل از ژاپنی ها و سوئیسی هستند. همه این موتورها در حد خود خوب هستند ولی نمی توان کلی مقایسه کرد چرا که کالیبر به کالیبر خیلی متفاوت است پس بنا بر کمپانی های سازنده موتور می توان کیفیت ژاپنی ها و سوئیسی ها را سنجید. به طور مثال کمپانی به نام ISA که سوئیسی است در بیشتر مدلها نسبت به موتورهای  MIYOTA ژاپن ضعیف تر عمل کرده ولی در مقابل برند  RONDA سوئیس نسبت به مدل MIYOTA  ژاپن بسیار برتر است.

آیا درست است که موتور ساعت تعویض شود و اگر نیاز است چه زمانی مناسب است؟

بطور کلی موتورهای ارزان قیمت در بازار بهتر است تعویض گردد. وقت تعمیرکار برای تعمیر موتورهایی باید صرف گردد که ارزش داشته باشد. و درباره زمان تعویض بنابه طرز استفاده مصرف کننده و تشخیص تعمیرکار است.

آینده خدمات ساعت را در ایران چگونه می بینید؟

در کل آینده بسیار روشنی وجود دارد. اکنون کمپانی های خارجی سرمایه گذاری های وسیعی در صنعت ساعت انجام داده اند. 

در دهه ۸۰ میلادی خیلی از مدارس ساعت سازی سوییسی تعطیل شده بودند که الان حدود ۱۰ سال است دوباره فعال شده اند و در حال پرورش نیروی جوان هستند مانند مدرسه کمپانی سواچ که در جهان حدود ۴ شعبه دارد.

در ایران هم چندین سال است تاجران زیادی سرمایه گذاری در صنف ساعت کرده اند که بازار مملو از برندهای متنوع با سلیقه های متنوع شده است. این برندها بعد از چند سال نیاز به ارائه خدمات پس از فروش دارند.

از طرف دیگر آینده هر صنف را از متقاضیان جهت آموزش می شود دید. اکنون تعداد هنرجویان در حال افزایش است و امروزه میبینیم که علاقه مند به یادگیری آ‌کادمیک ساعت رو به رشد است. این نشان از بالا رفتن آگاهی آنها است. قبلا ما شاهد این بودیم که اشخاص و یا شرکتها ساعتهای برند خود را به خارج از ایران جهت تعمیر موتور می بردند ولی اکنون خود صاحبان برند و مشتریان برندهای برتر نیز کم کم به تعمیرکاران ایرانی دارند اعتماد می کنند.

سخن آخر

تعمیرکاران به کار خود، به علم خود، به ابزارهای خود و تخصص خود احترام بگذارند و ارزش قایل شوند.

ابزارهای تعمیرات ساعت بسیار متنوع هستند که در این مطلب نمی گنجد. مرکز ما جزو معدود مراکزی در ایران است که کلیه لوازم و تجهیزات تعمیر ساعت را دارا می باشد. انبار ما تخصصی ترین و منحصر به فرد ترین انبار قطعات ساعت در ایران است. این طور می توانم بگویم که کاری در تعمیرات ساعت وجود ندارد که ما نتوانیم از عهده آن بر نیاییم. این خود موفقیت است. 

لازم است در این بین به این موضوع هم اشاره کنم که چندین سال است در حال تالیف و آماده کردن کتاب کامل آموزش تعمیرات فنی ساعت هستم. 

در آخر از شما و تیم حرفه ایی تون کمال تشکر را دارم 

چون می دانم جزو معدود افرادی هستید که با عشق اخبار این صنف را دنبال می کنید 

خدمت شما و کلیه خوانندگان این مجله عرض میکنم بنا بر برنامه ریزی های صورت گرفته و رایزنی هایی که شده به زودی (انشالله تا نیمه سال ۹۸) شاهد یک خبر بزرگ از طرف ما و شروع یک تحول در تعمیرات ساعت ایران خواهید بود، که در وقت خودش خدمت شما اعلام خواهم کرد اگر خدا کمک کند.

Short Link: